کولر آبی و معایب و مزایای آن
امروزه روی پشت‌بام بیشتر خانه‌های قدیمی میتوانید کولرهای آبی و کانال‌های مربوط به آن را ببینید. در کولر آبی، فرایند خنک سازی با استفاده از تبخیر قطرات بسیار ریز آبی که با هوا آمیخته‌شده، ایجاد میشود. این نوع کولرها برای نقاطی که آب و هوایی خشک دارند، مناسب‌اند اما استفاده از آنها در مناطقی که رطوبت بالایی دارند (مثل شهرهای شمالی و جنوبی که شرجی هستند)، چندان مناسب نیست. کولرهای آبی اگرچه مزایایی مانند مصرف کم برق و در مواقعی قیمت اولیه ارزانتر دارند، معایبی هم دارند که به نظر می‌رسد با توجه به آنها یا باید کولرهای گازی را جایگزینشان کرد یا اصول بهداشتی و ایمنی آنها را به‌طور کامل به اجرا درآورد. مشکل اصلی کولرهای آبی که به‌ویژه در روزهای آلودگی هوای تهران بیشتر به چشم می‌آید، این است که کاملاً در معرض گرد و خاک و هوای آلوده هستند و از این طریق، آلودگی‌ها و عوامل بیماریزا (باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها) به‌راحتی وارد خانه می‌شوند. اکثر افرادی که از کولر آبی استفاده می‌کنند، در طول تابستان دچار سردردهای موقت، گرفتگی بینی، گلودرد، عطسه و سرفه می‌شوند و این به علت آلودگی‌های ناشی از این سیستم خنک‌کننده است. پوشال کولر آبی مملو از گردوغبار و قارچ است و ازآنجاکه رطوبت دارند و آفتاب نیز به داخلش نمی‌تابد، این عوامل با جریان هوا به داخل خانه راه می‌یابند. این موضوع به‌ویژه در شهرهای آلوده‌ای نظیر تهران که ذرات معلق در هوا بیشتر است، تشدید می شود.
توصیه هایی درباره استفاده از کولر آبی که با زندگی و سلامت شما ارتباط مستقیم دارد:
- هرسال پوشال کولر آب خود را عوض کنید یا خوب آن را بشویید. سطوح داخلی و کف کولر آبی نیز باید کاملاً تمیز شود.
- به آب مخزن کولر، محلول ضدعفونی‌کننده سانوسیل اضافه کنید.
- پس از شستشو و قبل از روشن کردن کولر، به مدت ۱۵ دقیقه، تنها پمپ آب را روشن کنید تا پوشال‌ها کاملاً خیس شوند.
- برق‌گرفتگی شایع‌ترین خطری است که موقع راه‌اندازی کولرهای آبی، افراد را تهدید میکند. یادتان باشد که این کولرها کاملاً مرطوب‌اند و این رطوبت به تشدید برق‌گرفتگی کمک میکند.
- بدنه کولر فلزی است و سیم‌پیچی آن کمی مبهم است. پس تعمیر آن را به دست متخصصان بسپارید و هرگز برای تعمیر آن تنها به پشت‌بام نروید.
- اگر تازه به خانه‌ای اسباب‌کشی کرده‌اید، قبل از تعویض پوشال کولر، با یک فازمتر بدنه کولر را چک کنید تا برق نداشته باشد و پیش از هر اقدام ابتدا برق ساختمان را قطع کنید.
- حتی‌الامکان کانال‌کشی کولرهای آبی را از کوتاه‌ترین مسیر انجام دهید و اگر کانال‌های کولر خارج از ساختمان است، به‌وسیله عایق‌کاری از گرم شدن کانال‌ها و به هدر رفتن سرما جلوگیری کنید.
- برای جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب روی کولر نیز سایبانی روی آن نصب کنید.
- در طول روز تا حد ممکن از دور کند کولر استفاده کنید و به‌طور مداوم آن را روشن نگه ندارید.
کولرهای گازی و مزایای آن
کولرهای گازی برخلاف کولرهای آبی رطوبت محیط را افزایش نمی‌دهند و در مناطق مرطوب کارایی زیادی دارند. تا ۱۰ سال پیش کولرهای گازی تنها در شهرهای جنوبی کشور استفاده می‌شد اما چند سالی است که استفاده از آنها تقریبا در همه جا رایج شده است. کولرهای گازی هوای درون خانه را به می‌کشند و خنک می‌کنند. بنابراین احتمال ورود آلودگی از بیرون خانه به درون خانه بسیار کمتر است اما مشکل اصلی این کولرها، مصرف بالای انرژی است که البته با نصب و نگهداری مناسب و با رعایت تناسب ظرفیت برودتی کولر گازی با فضای موردنظر میتوان این مشکل را نیز به حداقل رساند. پرکاربردترین کولرهای گازی به لحاظ شکل ظاهری و نوع کاربردشان پنجره‌ای و اسپلیت است. برق مصرفی کولرهای پنجره‌ای دو و نیم برابر اسپلیت است و اگرچه هزینه خرید انواع اسپلیت از انواع پنجره‌ای بیشتر است ولی این گرانی در طول چند سال و باتوجه به قبض برقی که پرداخت میکنید، جبران خواهد شد.
اما شاید همیشه یکی از نکاتی که برای استفاده کنند گان از کولر در ایران مطرح بوده، این است که مصرف برق کولر آبی و مصرف برق کولر گازی، زمانی که در یک بازه زمانی مشخص از آن ها استفاده می کنید، چه اختلافی با هم دارند؟
اگر از کولرهای آبی به طور متوسط در شبانه روز 10 ساعت استفاده کنید میزان مصرف برق کولر در طول یک ماه 120 کیلووات ساعت و تنها با استفاده از یک کولر گازی میزان مصرف برق کولر به 750 کیلو وات ساعت خواهد رسید.
اگر از کولرهای آبی به جای کولرهای گازی استفاده کنید، میزان مصرف برق کولر شما ( با کارکرد 10 ساعت در شبانه روز ) در طول یک ماه به یک ششم کاهش خواهد یافت .
اگر میزان مصرف برق شما با رعایت الگوی مصرف 200 کیلووات ساعت در طی ماه می باشد، تنها با جایگزینی یک کولر گازی به جای کولر آبی ( با کارکرد متوسط 10 ساعت در شبانه روز) هزینه برق مصرفی شما در طول یک ماه 7برابر خواهدشد.
به عنوان نمونه اگر یک مشترک خانگی در ماه های عادی و مناطق غیر گرمسیر با رعایت الگوی مصرف 200 کیلو وات ساعت در ماه مصرف برق داشته باشد، در ماه های گرم سال با استفاده از یک کولر آبی ( با کارکرد متوسط 10 ساعت در شبانه روز ) میزان مصرف برق ماهانه این مشترک به شرح زیر می شود:
کیلو وات ساعت KWH 120=وات 120000=30روز ×400وات× 10 ساعت
مصرف ماهانه، با داشتن یک کولر آبی کیلو وات ساعت KWH 320=200+120
و اگر همین مشترک خانگی کولر آبی را تبدیل به کولر گازی نماید :
KWH 750=وات 750000=30روز ×2500وات ×10ساعت
میزان برق مصرفی در هرماه با وجود یک کولر گازی KWH 950=200+750
به طور کلی با مقایسه مصرف برق کولر آبی و اسپیلت می توان متوجه شد که میزان مصرف برق کولر گازی در یک ماه تا 6 برابر میزان مصرف برق کولر آبی نیز می رسد. البته دقت در استفاده از کولر بخصوص در ساعات پیک مصرف (11 الی 4 بعد از ظهر) می تواند در کاهش میزان مصرف کولر تاثیر گذار باشد. در این ساعات بهتر است اگر از کولر گازی استفاده می کنید، دمای آن را خیلی کم نکنید و آن را بین 24 تا 26 درجه نگهدارید. اگر هم از کولر آبی استفاده می کنید، از دور تند آن در این ساعات استفاده نکنید.
نکته دیگری که باید به آن توجه کرد استفاده از کولر گازی های قدیمی و یا دست دوم است که باعث افزایش چند برابری میزان مصرف کولر گازی نسبت به کولرهای جدیدتر می شود. اگر قصد خرید کولر گازی را دارید هر چند هزینه اولیه برای خرید کولر گازی کارکرده و دست دوم کمتر از کولر نو است اما با توجه به بیشتر بودن میزان مصرف کولر گازی کار کرده نسبت به یک کولر گازی جدید، در دراز مدت هزینه بیشتری را متقبل خواهید شد.
نظرات کاربران